De vzw ASTOR wil in Geel een rust- en verzorgingscomplex bouwen met 190 zorgflats, hoofdzakelijk voor bejaarden. Het project maakt heel wat protest los. Het stadsbestuur wimpelt dat af als een NIMBY-reactie maar er is duidelijk meer aan de hand.
Hoe staat PVDA Geel tegenover het Astorproject?
Maarten (PVDA Geel): Het gaat om een enorm complex, dat ze op het akkerland langs de spoorweg tussen de Technische Schoolstraat en de Groenstraat willen bouwen. Wij vinden dat absoluut geen goed plan. Net als de mensen van de buurt – de Technische Schoolstraat, Klein Veldekens, Groenhuis, Groenstraat … - die direct een buurcomité hebben gevormd toen de plannen bekend geraakten. Zij zijn onmiddellijk in actie geschoten. Logisch, er komt meer verkeershinder tijdens de werken en daarna, ze verliezen hun privacy, want vanop de hoge verdiepingen van het torengebouw – 14 verdiepingen hoog – heb je een perfecte inkijk in hun tuintjes, enzovoorts. Bovendien hebben ze niet de minste inspraak gekregen in het project. En ook de mensen die de trage weg tussen Groenstraat en Technische Schoolstraat als een veilig fietspad naar het centrum gebruiken, staan zeker niet te springen voor dit project.
Hoever staan de plannen precies?
Maarten: In feite is het intussen al niet meer zo zeker dat het Astorproject er komt. Het actiecomité heeft al meer dan 2.100 bezwaarschriften ingediend. Dat wil zeggen dat een op de achttien Gelenaren een bezwaar heeft ingediend tegen dit Astorproject! En toch, toen het buurtcomité die bezwaarschriften indiende, kregen ze niemand van het stadsbestuur te zien – geen burgemeester en zelfs niet één van de schepenen - en was er alleen de bevoegde ambtenaar van de technische dienst om de bezwaarschriften in ontvangst te nemen… Moet dat Astorproject er voor hen koste wat het kost komen en negeren ze daarom al dat protest? Wie het weet, mag het zeggen.
Waarom vinden jullie dat project geen goed antwoord op het tekort aan rusthuizen, zorgflats voor onze bejaarden? Die wachtlijsten moeten toch weggewerkt geraken?
Maarten: Dat klopt. Er moeten zelfs dringend meer kamers in rusthuizen, meer zorgflats en meer serviceflats komen. Maar dat is bij uitstek een opdracht van de overheid. Ze moet dat niet overlaten aan de privé en aan marktmechanismes die uiteindelijk maar één regel kennen en dat is zoveel mogelijk winst maken.
Waarom zouden er geen sociale overwegingen meespelen als de privé zoiets opzet?
Maarten: We hebben daar een heel dossier over opgemaakt, waarin we achterhalen wie er zoal achter de schimmige vzw’s en NV’s van dit project zit. Schepen Griet Smaers verwijst naar de nieuwe zorgflats van Onze-Lieve-Vrouw in de Kollegestraat, maar die vergelijking gaat echt niet op. Daar is een Zusterhof, een echte vzw, de initiatiefnemer, terwijl bij dit project de vzw Astor niet meer dan een scherm is, waarachter het grote geld schuilgaat.
Een belangrijke figuur is bijvoorbeeld Gunhilde Van Gorp, dochter van Raf Van Gorp, de oprichter van Ravago in Arendonk en echtgenote van de Griek Theo Roussis, die sinds 1992 de Ravagogroep leidt. Ze hebben een groot deel van hun fortuin ondergebracht bij Ravago SA dat ze in Luxemburg geparkeerd hebben. Dat zegt toch al iets, neen? Met een eigen fortuin van 877 miljoen euro is de familie Van Gorp-Roussis een van de rijkste families van België. In het Astorproject passeert deze Gunhilde Van Gorp dankzij vernuftige constructies twee keer langs de kassa: een eerste keer verdient ze aan de bouwwerken, een tweede keer aan de verhuur van het gebouw.
Wij zijn alleszins niet zo naïef om te geloven dat dit soort investeerders het beste voor heeft met de bejaarden. Uit alles blijkt dat geldzucht hen drijft. Hoe meer de economie in het slop geraakt, hoe meer het grote geld investeert in veilige beleggingen en bejaardenzorg is in hun ogen niets anders dan een booming business. Dat zien we trouwens niet alleen in Geel, overal storten grote multinationals zich op de zorgsector om die te commercialiseren.
Het Astorverhaal toont vooral dat de overheid – het stadsbestuur, de Vlaamse regering – ruimschoots tekortschiet in de uitbouw van een doordacht, betaalbaar en kwalitatief hoogstaand beleid op het vlak van bejaardenzorg. In plaats van te opteren voor een degelijke, openbare bejaardenzorg legt de overheid de weg open voor het privé-initiatief en stuurt ze de bejaardenzorg in de klauwen van Astor, Osar, Musar, Nivic, Petan Invest, B&R, BVBA Dokter Van de Bergh, Plastiche, Ravago SA, Igor, Igor Balen, Leunen Invest… en andere poenpakkers. Allemaal onderling verbonden vennootschappen die hun plannen als “heel sociaal” aan de man brengen, maar de zorg zal voor gewone mensen onbetaalbaar zijn en minimaal. Want winst maken gaat nu eenmaal niet samen met goede zorg. Daar zijn vandaag al legio voorbeelden van.
Wat is jullie alternatief?
Maarten: Voor PVDA staat steeds een langetermijnvisie voorop. Geel gaat in 2030 naar de kaap van 43.000 inwoners en dus moet er een doordachte en totale visie komen op het geheel van het woonbeleid en de ruimtelijke ordening in Geel. Het stadsbestuur moet dat zelf in handen nemen en ze mag dat niet overlaten aan de privé. Dat je dan tot heel andere resultaten komt, zagen we vooral in Wenen, waar de stad de grootste huizeneigenaar is: bijna de helft van de woningen zijn daar in handen van de overheid.
Voor de bejaardenzorg is dat zeker ook van belang. Weet je dat de personeelsbezetting van privérusthuizen dertig procent lager ligt dan die van de OCMW’s? Want als de privé een rusthuis runt, moet dat ook opbrengen en de personeelskosten zijn de grootste uitgavenpost in de rusthuizen: goed voor iets meer dan 60 procent van alle uitgaven. De winstmarge opdrijven doen ze dan ook vooral door daarop te bezuinigen.
Conclusie?
Maarten: Het is belangrijk dat de overheid de bejaardenzorg en de hele huisvestingspolitiek zelf in handen neemt en niet aan de privé overlaat. Huisvesting is één van onze belangrijkste basisbehoeften. En ook het recht om zijn of haar oude dag door te brengen in degelijke en betaalbare rusthuizen, is een recht waar iedere mens gebruik van moet kunnen maken als de tijd daar is.