Groene Stad
Beeld je eens in: Een stad die niet bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Een stad met propere lucht en met ruimte om te wonen, te leven en te werken. We zijn ervan overtuigd: in 2040 kunnen we in zo’n stad leven. Op voorwaarde dat we nu aan die droom beginnen te werken. Door samen de switch te doen, zonder iemand in de steek te laten. Zo zorgen we voor een klimaatneutrale stad op mensenmaat. Waar wachten we nog op?Geel heeft sterke troeven in handen voor iedereen die dicht bij het groen wil wonen. Waardevolle natuurgebieden zoals het Zammelsbroek, de Grote Netevallei, het Zeggegebied,... Groene longen zoals het stadspark maar ook de uitbouw van andere groene longen brengen zuurstof tot dicht bij de woonwijken. Het groen behouden en versterken in een groeiende stad is de uitdaging waar we voor staan.
Wat wij willen
Visie & achtergrondinformatie
Geel krijgt steeds meer te maken met de uitdagingen die de opwarming van de aarde stelt. Sinds industriëlen in de negentiende eeuw kolen, olie en gas ontdekten als goedkope energiebronnen, zijn ze fossiele brandstoffen in een steeds hoger tempo beginnen verbranden. De impact daarvan is rampzalig: temperaturen stijgen, weerpatronen veranderen en de zeespiegel stijgt. Klimaatverandering treft vandaag steeds meer mensen, ook in onze stad. De stadsriolering kan de steeds heviger wordende regenbuien, als gevolg van de klimaatopwarming, nu al amper aan. En de temperatuur stijgt door het snel opwarmende beton en asfalt dubbel zo snel in stedelijk gebied als daarbuiten. Wij willen de lat hoog leggen. Wij gaan voor een klimaatneutraal Geel tegen 2040.
Het Geelse klimaatbeleid plukt met haar ruimteplan, hemelwaterplan en klimaatplan vandaag het laaghangend fruit. Enkel de eenvoudige maatregelen worden uitgevoerd. Zonder toekomstvisie. Deze plannen blijken dus alleen maar papieren tijgers te zijn. Straf op papier maar de praktijk is een ander verhaal. Een klimaatneutrale stad kijkt vooruit. Ze onderneemt meer dan een goedbedoelde maatregel hier of daar. Ze werkt met een toekomstplan om de emissies jaar na jaar af te bouwen. Ze doet dat met een een wind-, zonne-, en aardwarmteplan om meer hernieuwbare energie op te wekken. Met een isolatieplan om de verwarming van gebouwen te verduurzamen. Met zulke toekomstplannen wordt de stad een actor in plaats van een toeschouwer.
Een klimaatneutrale stad rekent op haar inwoners om de verandering mee in gang te zetten. Maar ze plaatst daar ook een eigen engagement tegenover: de groene revolutie maken we samen. We kiezen niet voor een beleid van nieuwe groene taksen en heffingen, maar zorgen dat iedereen mee kan met de groene golf. We zorgen voor plannen die effectief worden uitgevoerd, waardoor de inspanningen van burgers zin krijgen en geen druppel op een hete plaat blijven. Onze inspanningen moeten samen renderen, in plaats van elk op zichzelf te staan.
De doelstelling van een klimaatneutraal Geel in 2040 verandert alles. Het gaat over op een nieuwe manier van omgaan met mobiliteit, energie, werken en wonen. Ja, die klimaatneutrale stad zal er anders uitzien dan het Geel van vandaag. Onze inspanningen zullen niet alleen renderen voor een leefbare planeet, onze stad wordt er ook gewoon beter van: gezonder, rustiger, groener en socialer.
Eén. We richten een Geels Stedelijk Energiebedrijf op dat op termijn goedkope en milieuvriendelijke energie produceert.
- We richten een Stedelijk Energiebedrijf Geel (SEG) op dat goedkope en milieuvriendelijke energie produceert.
- We leggen een stedelijk warmtenet aan dat alle huizen van de stad verwarmt. De mogelijkheden op vlak van geothermie zijn vandaag nog totaal onderbenut. Met een milieuvriendelijk warmtenet stoten huizen in één klap geen vuile stoffen meer uit voor de verwarming en voor warm water.
- We gaan na of Geel beleggingen heeft in fondsen die investeren in fossiele brandstoffen. Is dat het geval, dan trekken we het geld van de stad daaruit terug en investeren het in het SEG.
Meer achtergrondinformatie
We richten een Stedelijk Energiebedrijf Geel (SEG) op. Een publiek energiebedrijf van ons allemaal met twee doelen voor ogen: een goede dienstverlening met betaalbare energieprijzen voor de inwoners aan de ene kant, en de productie van honderd procent hernieuwbare energie, bij voorkeur op eigen grondgebied, aan de andere kant. Zo kunnen we volop gaan voor duurzame energie en kunnen we de verstikkende winstlogica uitschakelen die de energiesector vandaag zo verlamt. Kopenhagen, Stuttgart en München doen het ons al voor. Hun stadsenergiebedrijven produceren duurzame stroom aan betaalbare prijzen. Bij ons is dat ook mogelijk: Ebem, een energiebedrijf dat volledig in handen is van de gemeente Merksplas, investeert volop in hernieuwbare energie.
SEG kijkt de kat niet uit de boom, maar ondersteunt Gelenaars, verenigingen, coöperaties en bedrijven die in hernieuwbare energie willen investeren. Wie de middelen niet heeft om een batterij zonnepanelen aan te schaffen, helpen we een handje via een derdebetalerssysteem waarbij SEG de kosten van de installatie voorschiet. Daardoor daalt de energiefactuur van de eigenaar, maar toch blijft die hetzelfde bedrag doorbetalen. Het verschil gaat naar de afbetaling van de investering. Als die volledig vergoed is, daalt de factuur naar het echte, lagere niveau en kan de eigenaar genieten van gratis hernieuwbare energie. Zo verlaten de centen die we voor stroom betalen de stad niet voor olie of gas uit de andere kant van de wereld, maar worden ze opnieuw geïnvesteerd in de Geelse samenleving.
SEG investeert ook zelf in hernieuwbare energie. In zonnepanelen op de gebouwen van de stadsdiensten, op de magazijnen in de industriezone en op de uitgestrekte daken van de stad.
SEG werkt verder aan een windplan en investeert in nieuwe windmolens in de reeds bestaande industriële zones. Het energiebedrijf kiest ervoor om die investeringen zelf te doen en besteedt ze niet uit aan privépartners. Zo worden betaalbare prijzen verzekerd en stromen de opbrengsten terug naar de Gelenaar.
Het Geelse energiebedrijf rolt ook een stedelijk warmtenet uit als nieuwe energiedrager. Dit warmtenet sluiten we aan op duurzame bronnen. Voor het stedelijke warmtenet ontwikkelen we zelf de geothermie, een proces waarbij diep uit de aarde zeer warm water wordt gehaald. De Kempen lenen zich uitermate goed voor dit soort toepassingen. Bij SEG primeren de gemeenschappelijke belangen. We onderzoeken ook alle mogelijkheden om de restwarmte uit de Geelse industrie voor het warmtenet te benutten. Goede voorbeelden hiervan zijn reeds aanwezig in de plannen van de woonontwikkeling op de Leunen en op het Laar.
SEG werkt aan de omvorming van ons energienet, zodat het de distributie van stroom uit de nieuwe duurzame bronnen aankan. En SEG geeft niet alleen om energieopwekking, maar ook om energiebesparing bij de stadsdiensten, burgers, verenigingen en bedrijven.
Door de verschillende dragers van energie, de energienetten zelf en de energiebesparing in één publiek bedrijf samen te bundelen, openen we de weg naar een efficiënt groen energiebeleid. Want integratie is de sleutel om de soms grillige productie van groene energie te kunnen stroomlijnen, dat leren ons de groene steden in Duitsland en Denemarken. Een andere sleutel is de inspraak van de bevolking, die eindelijk zeggenschap krijgt over haar eigen energie. Met SEG zijn we niet tevreden met enkele procenten hernieuwbare elektriciteit in Geel. We gaan resoluut voor honderd procent hernieuwbare energie.
We gaan na of Geel beleggingen heeft in fondsen die investeren in fossiele brandstoffen. Is dat het geval, dan trekken we het geld van de stad daaruit terug en investeren het in het stedelijk energiebedrijf.
Twee. We maken Geel klimaatneutraal tegen 2040. We werken met een toekomstplan om de emissies jaar na jaar af te bouwen
- We zetten de leefbaarheid van Geel centraal, met propere lucht en weinig fijn stof.
- We maken van Geel een stad waar keuzes voor de fiets en openbaar vervoer voor de hand liggen.
Meer achtergrondinformatie
Geel klimaatneutraal maken tegen 2040 draait om meer dan duurzame energie en een omschakeling in de Geelse stadsgebouwen. Het gaat ook over anders omgaan met mobiliteit en met wonen. Het gaat over heel bewust omgaan met de publieke ruimte. Klimaatbeleid is geen eiland op zich: het loopt als een groene draad door alle beleidsdomeinen heen.
We maken van Geel een stad waar de keuzes voor de fiets en het openbaar vervoer gewoon het meest voor de hand liggen. Het huidige stadsbestuur maakt die keuze niet. De gezondheid van de Gelenaar, een goede doorstroming en een leefbaar klimaat komen op de eerste plaats.
In de ruimtelijke planning van onze stad verleggen we de prioriteiten. In een klimaatneutrale stad krijgen de winsten van projectontwikkelaars geen voorrang. We richten de stad zo in dat de energiezuinigste keuzes ook de meest logische worden. Dat wil zeggen dat in elke buurt basisvoorzieningen aanwezig zijn: buurtwinkels, diensten, ontmoetingsplaatsen en open en groene ruimte. We voorzien voldoende overdekte parkeerplaatsen voor fietsen. Zo wordt de auto vanzelf overbodig.
Daarnaast wordt het Stedelijke Energiebedrijf Geel een actieve actor in het jaar na jaar afbouwen van de emissies. (Zie Een: oprichten van het SEG).
Drie. We beschermen en breiden onze groene ruimten uit
- We beschermen en verbinden bestaande natuurgebieden
- De realisatie van het Grote Netewoud moet maximaal ondersteund worden
- We gaan ervan uit dat je vanuit je woning zicht hebt op tenminste 3 bomen en dat 30% van de oppervlakte in elke wijk voorzien moet zijn van een bladerdak. Binnen een straal van 300 meter vanuit zijn woning moet iedere Gelenaar een park of groene ruimte kunnen bereiken van tenminste 1 ha.
- De vergroening van de Havermarkt mag niet langer vertraging oplopen
- We willen een plan om alle paadjes, trage wegen en groene omgevingen met elkaar te verbinden. We zorgen ervoor dat bos- en parkzones als groene vingers diep in het stadsweefsel binnendringen, doorkruist door een netwerk van fiets- en wandelpaden.
- We kopen ongebruikte terreinen op om er openbare groene ruimte te creëren. Iedereen heeft recht op groen in de buurt; plekken waar je kan picknicken, sporten en spelen
- De zone rond de Zegge en de Kleine Nete moet verder ontwikkeld worden als bufferzone tegen overstromingen
- In samenwerking met natuurverenigingen maken we een nieuw bomenplan voor meer bomen en voor het behoud van oude bomen.
- De stad neemt meer vast personeel in dienst voor het onderhoud van het toenemende stadsgroen op pleinen, in parken en in straten.
Meer achtergrondinformatie
Nu reeds zijn de gevolgen van de klimaatontregeling merkbaar, we hebben regelmatiger lange periodes van hevige regenval of van ernstige droogte. Alle techniek en alle mogelijkheden om daar iets aan te doen zijn voorhanden. Als we er dus voor knokken en de groene revolutie uit handen van de markt nemen is het perfect mogelijk. Een van de dingen die Geel met zijn uitgestrekt grondgebied kan doen, is plaatsen kiezen waar de rivieren uit hun oevers mogen treden in geval van overstroming. Dat zou dan een compensatie moeten zijn van de andere plaatsen waar de rivieren ingedijkt zijn en er geen ruimte is voor overstroming. De gebieden rond de kleine en grote Nete moeten zo’n plaatsen zijn, net als het Zammelsbroek. Voor die beschermde gebieden mogen geen nieuwe bouwvergunningen worden afgeleverd.
Ook de realisatie van het Grote Netewoud moet maximaal ondersteund worden. Natuurgebieden kunnen helpen om ons te bufferen tegen overstromingen. Behoud en aanleg van natuurgebieden en inspelen op natuurlijke dynamiek is vaak niet alleen de goedkoopste, maar in sommige gevallen zelfs de enige duurzame oplossing om ons te beschermen tegen overstromingen en droogte.
Groen is rustgevend, tempert het geraas van het verkeer, vangt luchtvervuiling op en zorgt voor koelte in de zomer. Bomen en planten zijn essentieel in een gezonde leefomgeving. Ze zouden een basisrecht moeten zijn voor elke inwonder van Geel. Daarom ijveren wij voor de 3-30-300-regel als basismethode bij stedelijke planning. Vanuit je woning moet je zicht hebben op tenminste 3 bomen; 30% van de oppervlakte in elke wijk moet voorzien zijn van een bladerdak en iedereen moet, binnen 300 meter vanaf zijn woning, een park of groene ruimte kunnen bereiken van tenminste 1 ha.