Stad van de jeugd

Jongeren hebben recht op plaats in de stad. Voor heel veel jongeren zijn de publieke ruimte, de parken en pleinen hun tuin en woonkamer. Ze ontmoeten er vrienden, leren nieuwe mensen kennen, kunnen zich mentaal en fysiek ontspannen met sporten, skaten, voetballen of gewoon chillen. Geel heeft een tekort aan ruimte voor jongeren. Dat gaat over infrastructuur, zoals voetbalvelden of fitnesstoestellen. Maar ook over het uitgaansleven en over plekken voor artistieke, sociale en educatieve acties, concerten en evenementen. Kortom, over ruimte voor jongeren om jong en zichzelf te zijn.

Het vernieuwde skatepark op de Bogaard is een stap in de goede richting. We willen echter meer plaatsen creëren in de openbare ruimte waar jongeren kunnen ontspannen en sporten. We gaan voor meer fitnessplaatsen in openlucht zoals op de Leunen, voor een extra skatepark, voetbalpleinen en skateproof infrastructuur. We zorgen dat de publieke ruimte en parken worden uitgerust met openbare toiletten, drinkwaterfonteintjes en ruime zitbanken.

Het Geelse nachtleven voor jongeren wordt steeds meer bedreigd. Op oudejaarsavond was er zelf helemaal niks te doen voor jongeren in Geel. Gaan feesten in naburige steden of dorpen was de boodschap. Geelse jongeren hebben recht op feesten in eigen stad. Met aangepast openbaar vervoer om ook in de late uurtjes veilig op hun bestemming aan te komen.

Natuurlijk moet je jongeren betrekken om mee de stad te maken. Zij kennen de stad als hun broekzak. Wij hebben hun expertise, ervaring en mening nodig. We erkennen de inspanningen die de stad daarvoor levert, zoals bijvoorbeeld met het participatietraject Jonge Wegweters, om jongeren te betrekken bij de mobiliteit van de stad. Maar de stad bereikt bij deze projecten te weinig jongeren en inspraak blijft weggelegd voor wie op eigen houtje de weg kan vinden in de wirwar van stedelijke structuren.

Bij de verkiezingen voor het stadsbestuur kan wie jonger dan 18 is, zijn of haar stem niet laten gelden. En studenten die in Geel studeren maar buiten de stad wonen, al evenmin. Er is een mindshift nodig om jongeren bij het uitstippelen van het stedelijk beleid aan bod te laten komen. We willen hen het vertrouwen geven om zich uit te spreken. En als ze dat doen, moet er ook geluisterd worden.

Om zoveel mogelijk jongeren te bereiken is er een open digitaal instrument nodig waarmee jongeren hun vragen en voorstellen naar voren kunnen brengen en daar steun van andere jongeren voor kunnen krijgen. We ontwikkelen toegankelijke initiatieven om zoveel mogelijk jongeren jaarlijks te bevragen over hun noden en ideeën. Dat kan bijvoorbeeld via bevragingen op scholen en in de sociale media.

We voorzien op alle openbare plaatsen gratis wifi, ook in de bibliotheek. Scholieren en studenten kunnen daar dan rustig studeren of op internet gaan zonder zich blauw te moeten betalen.

We zorgen ervoor dat er overal groen en open ruimte is op wandelafstand, plaatsen waar jongeren zich kunnen uitleven en gewoon jong kunnen zijn. We betrekken jongeren bij het uitwerken ervan en laten hen initiatieven uitdenken. De bouw van een rustige chillzone voor Geelse jongeren aan het zwembad van Geel door de studenten van de bacheloropleiding bouw van hogeschool Thomas More is een mooie eerste stap. Deze werkwijze moet uitgebreid worden naar meerdere plaatsen in de stad.

Sport emancipeert. Cultuur verwondert. Sport brengt mensen samen. Cultuur zorgt ervoor dat we de wereld en onszelf beter begrijpen. Toegang voor jongeren tot sport en cultuur moet een prioriteit zijn. Via sport en cultuur kunnen zij hun mentale en fysieke gezondheid verbeteren.

Het stadsbestuur sloot het openluchtzwembad als besparingsmaatregel. Zo verliest het zwembad veel van zijn aantrekkingskracht in de zomer. Deze sluiting maken we ongedaan.

Elke jongere heeft recht op een sportterrein in de buurt, zowel voor sportclubs als voor vrij gebruik. Daarom komen we tussen in de prijs van lidmaatschap van sportclubs en verhogen we de publieke middelen voor sport- en dansverenigingen.

We breiden de UitPas verder uit naar andere verenigingen buiten de stadsdiensten (zoals de muziekschool, jeugdbewegingen, sportverenigingen, socio-culturele verenigingen).

Voor jongeren die graag uitgaan en feesten, valt er weinig te beleven in Geel. Het uitgaansleven heeft een boost nodig. De Waai is een geschikte fuifzaal in het stadscentrum. Toch hoor je weleens van jongeren dat ze “Waai-moe” zijn. “Als bijna alle jongerenfuiven doorgaan in De Waai, is het moeilijk om een eigen stempel op uw fuif te drukken. Elke fuif in De Waai ziet er quasi- hetzelfde uit,” hoor je dan. Jongeren hebben nood aan afwisseling. Daarom voorzien we meer polyvalente zalen in beheer van de stad, die net zoals De Waai betaalbaar en bereikbaar zijn.

Voor het jeugdbeleid vertrekken we van de jongeren en beschouwen we diversiteit als een troef. We gaan na wat jongeren nodig hebben om zichzelf te zijn en zich veilig te voelen.

We organiseren jaarlijks een gratis stadsfestival voor en door jongeren. De jeugdwerkpartners werken daarvoor samen.

We stimuleren initiatieven om jongeren samen te brengen over alle verschillen heen.

De relatie tussen politie en jongeren is soms gespannen. Jongeren voelen zich niet altijd veilig bij de politie, en voor jongeren met migratieroots geldt dat dubbel. Een van de voornaamste redenen daarvoor is het etnisch profileren, waarbij de politie jongeren op basis van hun huidskleur of etnische achtergrond  controleert. Hoewel veel agenten hun werk correct doen, gebeurt etnisch profileren nog altijd. We roepen iedere vorm van etnisch profileren een halt toe. Bij pascontroles krijgen de jongeren een bewijs van de controle met vermelding van de reden ervoor.

Allerlei mentale gezondheidsproblemen worden groter: stress, vermoeidheid, onzekerheid, eenzaamheid... Factoren zoals de coronacrisis, de klimaatverandering, de stijgende kosten, de onzekerheid en het uitkleden van de geestelijke gezondheidszorg hebben de mentale gezondheid van jongeren negatief beïnvloed. De cijfers liegen er niet om: een op de drie jongeren riskeert depressie of angststoornissen. Een op de vijf jongeren kampt met een psychische stoornis.

De wachtrijen voor professionele hulp zijn verschrikkelijk lang. Een afspraak bij de psycholoog, een vraag naar gespecialiseerde hulp of naar specifieke hulp zoals dagcentra: overal moeten jongeren veel te lang zonder hulp blijven wachten.

Vandaag wachten in Vlaanderen al 69.000 jongeren met mentale problemen op hulp. Dat is bijna zoveel als drie volle sportpaleizen. Het is geen uitzondering dat jongeren met mentale problemen op een wachtlijst van meer dan drie jaar staan voor een dringende opname. Als je je been breekt, helpen ze je op de spoed meteen verder. Waarom moeten jongeren dan maanden met zelfmoordgedachten thuiszitten?

Het stadsbestuur moet hier zijn verantwoordelijkheid nemen: investeer in geestelijke gezondheidszorg door voldoende middelen, tijd en ruimte vrij maken voor laagdrempelige en bereikbare psychologische hulp. In de loop van 2024 wordt er een fysiek OverKop-huis geopend op het terrein van jeugdcentrum De Bogaard in Geel. We zorgen ervoor dat dat een succes wordt. Elke jongere heeft het recht op een veilige, laagdrempelige, bereikbare en betaalbare vertrouwde omgeving waar zij of hij terechtkan voor een babbel met leeftijdsgenoten of voor een afspraak bij de psycholoog.

Voor veel jongeren is het jeugdwerk een tweede thuis, een plaats waar ze zich op hun gemak voelen, vrienden maken en zich kunnen ontplooien. Of het nu gaat om de scouts of de chiro, of om andere jongerenorganisaties: zij doen fantastisch en onmisbaar werk. Ze brengen jongeren bij elkaar om plezier te maken, maar ook om ze een stem te geven. Ze maken hen bewust, zoeken oplossingen en bieden hen een toekomst. Het jeugdwerk haalt jongeren uit hun isolement, doet ze openbloeien en zet ze op weg naar hun eerste job.

Toch is het voor veel organisaties niet evident om in voldoende omkadering te voorzien, projecten op lange termijn uit te rollen en ambitieuze initiatieven uit de grond te stampen.

Wanneer het potje overkookt en er incidenten zijn, reageert het stadsbestuur met meer camera’s en meer politie-inzet, in plaats van het jeugdwerk te versterken. Dat leidt tot een spiraal van wantrouwen.

De oplossing is: investeer in jeugdwerk waar onze stad zo rijk aan is: in professionele jeugdverenigingen, vrijwillige jeugdwerkers en in de jeugdbewegingen. Zo kan het jeugdwerk op meer plekken aanwezig zijn, een breder aanbod voorstellen en jeugdwerkers meer zelfzekerheid geven.

Zo kunnen we ook de drempel naar het jeugdwerk zo laag mogelijk houden. In Borgerhout pakt het progressieve districtsbestuur, met de PVDA mee aan het stuur, de zaken helemaal anders aan. Het bestuur hielp de lokale jeugddienst om zijn activiteiten gratis te maken en de inschrijvingen af te schaffen. Daardoor vertienvoudigde het aantal bereikte jongeren in de wijken en op de pleinen van Borgerhout.
Daarom schaffen we overal inschrijvingen af en maken we stedelijke jeugdactiviteiten gratis.

Met een financiële tegemoetkoming zorgen we ervoor dat iedere jongere de kans krijgt zich aan te sluiten bij een jeugdvereniging of jeugdbeweging.

Ook dankzij het progressieve districtsbestuur in Borgerhout kunnen jongeren er vanaf 16 jaar een volwaardige opleiding volgen om aanspreekpunt te worden in hun buurt en animator voor jongeren. Deze ‘PleinPatrons’ en ‘PleinPatrona’s’ zijn het gezicht van de pleintjes in hun buurt en een voorbeeld voor veel jongeren. We willen dat project ook in Geel uitrollen.

Daarnaast zetten we extra in op de diversiteit in het jeugdwerk en houden dat voor ogen bij de opleiding van vrijwilligers: we willen een socio-culturele mix.

Jeugdwerk heeft zijn eigen plek nodig, letterlijk. Maar dikwijls laat de infrastructuur veel te wensen over en is er te weinig aanbod. Hou daarom alle sportzalen van scholen openen in het weekend en ’s avonds. Zo kunnen we het aanbod snel verhogen. Tegelijk zorgen we ervoor dat de scholen de nodige middelen krijgen om de kosten daarvan te betalen.

Geel kan zichzelf een grote studentenstad noemen. Zowel Thomas More als de KU Leuven hebben een campus in Geel waar jaarlijks meer dan 20.000 studenten cursus volgen. Voor veel jongeren is de studententijd een unieke periode om te ontdekken, te experimenteren, te vallen en weer op te staan. Maar studeren wordt op verschillende vlakken moeilijker.

Veel studenten wonen te ver om te pendelen en gaan op kot. Maar de kost van een kot is heel hoog. Volgens de huurbarometer kostte een gemiddeld kot in Geel vorig jaar 398 euro per maand. De prijzen fluctueren, want de meeste koten zijn in privéhanden en volgen de marktprijzen.

We willen dat ook studenten uit minder bevoorrechte gezinnen op kot kunnen gaan. Om de hoge marktprijzen een halt toe te roepen moeten er veel meer openbare koten komen die voor iedereen toegankelijk zijn. In de tussentijd is het noodzakelijk de huurprijs van particuliere koten te blokkeren met een bindend rooster, zoals dat in Brussel al bestaat. Dat rooster legt duidelijke criteria vast op basis van de eigenschappen van het gehuurde kot:  zijn er meubels, is er een lavabo, is er een badkamer, een gemeenschappelijke keuken,...

Andere jongeren hebben thuis geen aparte kamer of plek om te studeren. Stad Geel heeft de laatste jaren inspanningen gedaan om studeerplekken te creëren: in de bib, in het JAC, bij Thomas More. Naast deze plekken moet er blijven gezocht worden naar bijkomende laagdrempelige plaatsen om samen te kunnen studeren.